Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2009

ΓΙΑ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΤΙΝΑ...

Τις τελευταίες ημέρες έχουν δημοσιευθεί στον Τύπο ορισμένες αξιοσημείωτες απόψεις του ποιητή Βάκη Λοϊζίδη σχετικά με τον θεσμό των κρατικών βραβείων λογοτεχνίας. Οφείλω να σημειώσω ότι, μολονότι δεν συμφωνώ απόλυτα με όλες τις επιμέρους απόψεις του, γενικά ο προβληματισμός του με βρίσκει σύμφωνο, δεδομένου ότι εκφράζει την αγωνία του για την αναβάθμιση του θεσμού. Η αναβάθμιση αυτή μπορεί να επιτευχθεί με τροποποίηση των κανονισμών που διέπουν τον θεσμό και όχι με οποιεσδήποτε άλλες σπασμωδικές προσεγγίσεις και ενέργειες. Όπως πολύ ορθά υποστηρίζει ο κ. Λοϊζίδης, η επαναβράβευση ενός λογοτέχνη για δεύτερη ή και τρίτη φορά λειτουργεί σε βάρος της βαρύτητας και του κύρους ενός λογοτεχνικού βραβείου. Για να αποφευχθεί αυτό στο μέλλον, θα ήταν καλά οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες του Υπ. Παιδείας και Πολιτισμού να μελετήσουν τη λειτουργία του θεσμού των κρατικών βραβείων λογοτεχνίας σε άλλες χώρες ή άλλα θεσμοθετημένα βραβεία που έχουν αποδειχθεί αντικειμενικά.
Η αναφορά του Β. Λοϊζίδη στα λογοτεχνικά βραβεία του περιοδικού Διαβάζω είναι εύστοχη, δεδομένου ότι εκεί η διαδικασία κρίσεως των λογοτεχνικών έργων περιλαμβάνει τρεις βασικές φάσεις που αποτελούν εχέγγυα αντικειμενικότητας και οι οποίες δεν υπάρχουν στον δικό μας θεσμό των κρατικών βραβείων: 1. Οι συγγραφείς δεν υποβάλλουν οι ίδιοι τα έργα τους για βράβευση (το περιοδικό Διαβάζω αντλεί τις πληροφορίες για τη βιβλιοπαραγωγή κάθε έτους από το ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ και το ΕΚΕΒΙ). 2. Οι κριτές καταθέτουν τη γνώμη τους για τα κρινόμενα έργα με μυστική ψηφοφορία και την υποβάλλουν στο περιοδικό μέσω δικηγόρου. 3. Κατά την ανακοίνωση των βραβείων δεν ανακοινώνονται μόνο τα βραβευθέντα έργα αλλά και η "μικρή λίστα" για κάθε κατηγορία (που περιλαμβάνει τα αξιολογότερα βιβλία κάθε είδους).
Ωστόσο, πέρα από τις οποιεσδήποτε αλλαγές στον θεσμό των κρατικών βραβείων λογοτεχνίας, τι κάνουμε για να φτάσει η λογοτεχνία μας στους νέους ή να καθαρθεί από το άγος του επαρχιωτισμού και της χαμηλής ποιότητας για τα οποία τη σνομπάρουν πολλοί εντός και εκτός Κύπρου; Επομένως, το ζήτημα των κρατικών βραβείων είναι ένα μόνο από τα συμπτώματα της γενικότερης παθολογίας της λογοτεχνικής μας ζωής η οποία παραμένει στο περιθώριο του κοινωνικού γίγνεσθαι, αφού κάθε λογοτέχνης είναι στον τόπο μας ένας μοναχικός Δον Κιχώτης που παλεύει με πολλές αντιξοότητες, συναντώντας την αδιαφορία ή τη συγκαταβατική κατανόηση για την επιμονή του να αναλώνεται σε μη χρηστικές και άρα μη κερδοφόρες ενασχολήσεις.
Βέβαια, οι επιχορηγήσεις των πολιτιστικών μας υπηρεσιών για τις εκδόσεις δεν είναι δυνατό από μόνες τους να αλλάξουν το θλιβερό σκηνικό της απαξίωσης της κυπριακής λογοτεχνίας, αν δεν ενταχθούν σε ένα μακρόπνοο σχεδιασμό τόσο για ριζικές αλλαγές αφενός στον θεσμό των κρατικών βραβείων και αφετέρου στην προβολή της λογοτεχνίας μας από τα ΜΜΕ (όπως γινόταν παλαιότερα στις καλές εποχές του ΡΙΚ). Εδώ καταθέτω την προσωπική μου εμπειρία: από κανένα ραδιοτηλεοπτικό μέσο στο οποίο απέστειλα το προτελευταίο μου βιβλίο (2007) δεν έγινε οποιαδήποτε αναφορά (έστω και δευτερολέπτων)! Το γνωρίζουμε ότι οι ειδήσεις περί τη λογοτεχνία "δεν πουλάνε", αλλά τι πρότυπα δίνουμε στους νέους μας, όταν προβάλλουμε μόνο την εγκληματικότητα και άλλες αρνητικές ειδήσεις;
Του Λεωνίδα Γαλάζη
Κωδικός άρθρου: 848921
ΠΟΛΙΤΗΣ - 25/01/2009, Σελίδα: 10

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου